A LIE OF THE MIND – Sam Shepard (Monologue)

The present. The stage is several isolated areas that reveal the stark dingy rooms of two different houses. These two monologues are by the brothers JAKE (30s-40s) and FRANKIE (20s-30s). In the first, JAKE, who has returned home after shooting HIS wife BETH in the head, tells FRANKIE about HIS jealousy over BETH’s acting “career.” In the second, FRANKIE, shot in the leg by BETH’s fa- ther, BAYLOR, lies on the floor of BAYLOR’s house in pain.

JAKE : She was goin’ to these goddamn rehearsals every day. Every day. Every single day. Hardly ever see her. I saw enough

• though. Believe you me. Saw enough to know somethin’ was goin’ on. [ . . . ] (Builds) I’m no dummy. Doesn’t take much to put it together. Woman starts dressin’ more and more skimpy every time she goes out. Starts puttin’ on more and more smells. Oils. She was always oiling herself before she went out. Every morning. Smell would wake me up. Coconut or Butterscotch or some god- damn thing. Sweet stuff. Youda thought she was an ice-cream sundae. I’d watch her oiling herself while I pretended to be asleep. She was in a dream, the way she did it. Like she was imagining someone else touching her. Not me. Never me. Someone else. Who?]

JAKE: (Sands, moves around space, gains momentum) Some guy. I don’t know. Some actor-jerk. I knew she was gettin’ her. self ready for him. I could tell. Got worse and worse. When I f- nally called her on it she denied it flat. I knew she was lying too Could tell it right away. The way she took it so light. Tried to cast it off like it was nothin’. Then she starts tellin’ me it’s al in my d. Some imaginary deal I’d cooked up ni my head. Had nothin’ hea er, she said. Made me try to believe I was crazy. She’s to do with h on the d I’m crazy. So I told her—I told her— laid it

all innocent an I says—no more high heels! No line to her. Square business. more a more wearin’ them high spiky high heels to rehearsals. No

that shit. And she laughs. Right to my face. She laughs. Kept puttin’ ’em on. Every mornin’. Puttin’ ’em back on. She says it’s right for the part. Made her feel like the character she says. Then I told her she had to wear a bra and she paid no attention to that either.

You could see right through her damn blouse. Right clean through

it. And she never wore underpants either. That’s what really got

me. No underpants. You could see everything.[… ] (Returns

to speed, moves) Okay. Then she starts readin’ the lines with me, at night. In bed. Readin’ the lines. I

Helpin’ her mem m’ helpin’ her out, right? orize the damn lines so she can run off every morning and say ’em to some other guy. Day after day. Same lines. And these lines are all about how she’s bound and determined

to get this guy back in the sack with her after all these years he’s been ignoring her. How she still loves him even though he hates her. How she’s saving her body up for him and him only. [FRANKIE: Well, it was just a play, wasn’t it?]

JAKE: Yeah, a play. That’s right. Just a play. “Pretend.” That’s what she said. “Just pretend.” I know what they were doing! I know damn well what they were doin’! I know what that acting shit is al about. They try ot “believe” they’re the person. Right? Try ot

believe so hard they’re the person that they actually think they be- come the person.

So you know what that means don’t ya?

ALB:

J A K E: Ajo shkonte në ato provat e dreqit çdo ditë. Çdo ditë. Çdo ditë të vetme. Rrallë e shihja. Shihja mjaft, megjithatë. Më beso. Shihja mjaft për të ditur që diçka po ndodhte. . . . Nuk jam budalla. Nuk kërkon shumë për ta kuptuar. Gruaja fillon të vishet më dhe më provokative sa herë që del jashtë. Fillon të përdorë më shumë parfume. Vajra. Gjithmonë po lyente veten me vaj para se të dilte jashtë. Çdo mëngjes. Era më zgjonte. Kokos ose Karamel ose diçka e tillë. Gjëra të ëmbla. Do të mendonit se ishte një ëmbëlsirë akullore. E shikoja duke lyer veten ndërsa pretendova se isha në gjumë. Ishte në një ëndërr, mënyra se si e bënte. Si të imagjinonte dikë tjetër që po e prekte. Jo unë. Kurrë unë. Dikë tjetër. Kush?

FRANKIE:

JAKE: (Ngre zërin, lëviz rreth hapësirës, merr vrull) Dikë tjetër. Nuk e di. Ndonjë aktor budalla. E dija që po përgatitej për të. Mund ta kuptoja. Po bëhej më keq dhe më keq. Kur më në fund e përballa për këtë, ajo e mohoi krejtësisht. E dija që po gënjente gjithashtu. Mund ta kuptoja menjëherë. Mënyra se si e mori aq lehtë. U përpoq ta hidhte poshtë si të ishte asgjë. Pastaj fillon të më thotë se ishte të gjitha në mendjen time. Diçka imagjinare që kisha krijuar në kokën time. Nuk kishte asgjë të bënte me të, tha ajo. Më bëri të përpiqesha të besoja se isha i çmendur. Ajo tha që unë isha i çmendur. Pra, i thashë asaj—i thashë—i tregova drejt e drejt—pa më shumë taka të larta! Asnjë më shumë taka të larta për provat. Jo më nga ato të larta me majë. Dhe ajo qeshi. Drejt në fytyrën time. Qeshi. Vazhdonte t’i vishte. Çdo mëngjes. I vinte prapë. Tha që ishte e drejtë për rolin. E bënte të ndjente si personazhi, tha ajo. Pastaj i thashë që duhej të vishte një sutjenë dhe ajo nuk i kushtoi asnjë vëmendje asaj. Mund të shihje drejt përmes bluzës së saj. Drejt përmes saj. Dhe asnjëherë nuk vishte të brendshme. Kjo ishte ajo që më tërboi. Pa të brendshme. Mund të shihje gjithçka. [ . . . ] (Kthehet te shpejtësia, lëviz) Në rregull. Pastaj fillon të lexojë rreshtat me mua, natën. Në shtrat. Duke lexuar rreshtat. Duke e ndihmuar të memorizojë ato rreshta të dreqit që ajo mund të ikë çdo mëngjes dhe t’i thotë atij tjetrit. Ditë pas dite. Të njëjtat rreshta. Dhe këta rreshta janë të gjithë për se si ajo është e vendosur ta rikthejë këtë djalë në shtrat pas gjithë këtyre viteve që ai e ka injoruar. Si ajo ende e do atë edhe pse ai e urren atë. Si ajo po e ruan trupin e saj vetëm për të dhe vetëm për të. [FRANKIE: Epo, ishte vetëm një shfaqje, apo jo?]
JAKE: Po, një shfaqje. Kjo është e drejtë. Vetëm një shfaqje. “Shtirje.” Kjo është ajo që tha ajo. “Vetëm shtirje.” E di çfarë po bënin! E di mirë çfarë po bënin! E di mirë çfarë është gjithë ajo aktrim. Ata përpiqen të “besojnë” se janë personi. Apo jo? Përpiqen të besojnë aq fort se janë personi sa që në fakt mendojnë se bëhen personi.
Pra, e di çfarë do të thotë kjo, apo jo?